چیستی لذت از منظر ابن سینا و فخر رازی
نویسندگان
چکیده
«لذت» از اساسی ترین انگیزه های رفتار آدمی است که مورد توجه ویژه فیلسوفان قرار گرفته است. ابن سینا پاسخ به پرسش «چیستی لذت» را از طریق شناخت نفس و قوای ادراکی آن میسر می داند. از نظر او، لذت عبارت از ادراکی حضوری است که از دستیابی مدرِک به آنچه در نظرش کمال و خیر به شمار می رود، حاصل می شود و به واسطۀ ادراک، کمال و خیر ذومراتب و تشکیکی است. فخر رازی نظریۀ متزلزلی دارد؛ گاهلذت را بی نیاز از تعریف می داند و گاه آن را به ادراک ملائم تعریف می کند. او مراتب چندگانه ای برای آن در نظر نمی گیرد و تنها معتقد به وجود لذت عقلی بوده، لذات حسی را رفع الم یا تغییر حالت می داند. در این مقاله به تحلیل و بررسی ماهیت لذت از دیدگاه این دو فیلسوف می پردازیم.
منابع مشابه
چیستی لذت از منظر ابنسینا و فخر رازی
«لذت» از اساسیترین انگیزههای رفتار آدمی است که مورد توجه ویژه فیلسوفان قرار گرفته است. ابنسینا پاسخ به پرسش «چیستی لذت» را از طریق شناخت نفس و قوای ادراکی آن میسر میداند. از نظر او، لذت عبارت از ادراکی حضوری است که از دستیابی مدرِک به آنچه در نظرش کمال و خیر به شمار میرود، حاصل میشود و به واسطۀ ادراک، کمال و خیر ذومراتب و تشکیکی است. فخر رازی نظریۀ متزلزلی دارد؛ گاهلذت را بینیاز از تعریف ...
متن کاملقضا و قدر و سرنوشت انسان از منظر ابن سینا و فخر رازی
این مقاله دیدگاه ابنسینا و فخر رازی را در مسئله قضا و قدر و جبر و اختیار میکاود. دیدگاه این دو، علیرغم اختلافات اساسی در این مسئله، در برخی بخشها به هم نزدیک میشود. ابنسینا قضا و قدر را از مراتب علم فعلی الهی تلقی میکند. تعاریف متعدد و دیدگاههای او برخلاف تعاریف رازی منسجم، و حاصل دو رویکرد است که باید از هم تفکیک شود؛ گاه با رویکردی فلسفی و طرح علم الهی قضا و قدر را تبیین میکن...
متن کاملچیستی و انواع لذت از منظر سهروردی
سهروردی در رسائل و مکتوبات مختلف خویش، تعاریف مختلفی برای لذت ارائه کرده است. این تعاریف از جهت کمیت و کیفیت قیودی که در آن به کار رفته با یکدیگر متفاوت هستند. وی معتقد است میان لذت و نور ارتباط وثیقی وجود دارد. سهروردی در برخی آثارش، لذت را به حسی (جسمانی) و روحانی، و در برخی مکتوبات دیگرش، آن را به بدنی و قدسی تقسیم میکند و در برخی مواضع دیگر از لذت سرمدی سخن میگوید. او از جهت دیگر لذت را ب...
متن کاملبقای نفس انسان در دیدگاه ابن سینا و فخر رازی
بقای نفس از موضوعات بحث برانگیز و چالشی در حوزه فلسفه است که در این نوشتار با پرداختن به مفاهیم اساسی آن، این موضوع از دیدگاه ابن سینا و فخر رازی بررسی می شود. ابن سینا از طریق عدم تعلق ذاتی میان نفس و بدن، بقای نفس پس از مرگ را اثبات می کند؛ بدین معنا که فساد بدن، هیچ گونه تأثیری در فساد نفس ندارد. فخر رازی نیز بدن را محل تصرف نفس می داند و برای رهایی از شبهه فساد نفس با فساد بدن، معتقد است نب...
متن کاملچیستی لذت از منظر مسکویه
مسکویه در آثار مختلفش، تعاریف متعددی از لذت– از قبیل راحت از درد، بازگشت به حالت طبیعی – ارائه داده است و برای آن اقسام مختلفی – از قبیل طبیعی و غیر طبیعی، فعلی و انفعالی، تام و ناقص، محمود و مذموم، حسی و عقلی، حقیقی و غیر حقیقی – عرضه کرده است. پرسش اساسی این جستار عبارت است از اینکه چگونه مسکویه ابعاد مختلف مسأله لذت را تحلیل و تبیین میکند؟ هدف از جستار حاضر، تحلیل ابعاد مختلف مسأله لذت از د...
متن کاملعلل طبیعی از دیدگاه ابن سینا و فخر رازی
بحث از نحوه ی فاعلیت اجسام و اینکه آیا یک جسم می تواند علت ایجادی برای جسم دیگر باشد، با توجه به نمونه های عینی که از آن سراغ داریم، و هم چنین بحث از اینکه آیا آثار صادر از اجسام معلل به غایت هست یا نه؟ مسائلی هستند که به دلیل ارتباطشان با فاعلیت باری تعالی، همواره مورد توجه فلاسفه و متکلمان بوده است و هریک از آنها با استفاده از مبانی خاص شان به نظریه پردازی در این زمینه پرداخته اند. ما در این ...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات)ناشر: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
ISSN
دوره 17
شماره 68 2012
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023